Nie tacy już biedni

Polska bieda? Nie całkiem, konsumujemy 3/4 tego, co przeciętny mieszkaniec 28 krajów Unii Europejskiej..

Opublikowany kilka dni temu dokument Eurostatu "GDP per capita, consumption per capita and price level indices" (PKB na głowę, konsumpcja na głowę i wskaźniki poziomu cen) mówi zarówno o podstawowym wskaźniku aktywności ekonomicznej, jakim jest PKB, jak i o wskaźniku AIC, czyli spożyciu indywidualnym skorygowanym (Actual Individual Consumption). AIC jest spożyciem finansowanym zarówno z funduszów prywatnych, jak i przez rząd lub samorządy.

Spożycie to, porównane z przeciętną europejską, może być w rankingu wyżej lub niżej niż PKB - w Polsce akurat jest ono o kilka punktów procentowych wyżej, poprawia relatywną pozycję Polski. Choć w 2013 roku PKB wyniósł 68% europejskiego, AIC wynosi 74% (konsumujemy zatem więcej niż teoretycznie zamożniejsze Czechy i Słowacja!), co jest prawdziwym obrazem poziomu dobrobytu. W pierwszym kwartale 2014 podniosło się zapewne do poziomu 76%, ale to oczywiście tymczasowe wyliczenie na podstawie cząstkowych danych o wzroście PKB w I kwartale bieżącego roku. W każdym razie możemy bez ryzyka pomyłki stwierdzić, że nasza konsumpcja wynosi 3/4 średniej unijnej (EU-28).

Tabela pokazuje dane dotyczące PKB i AIC (lub SIS, jak kto woli) w latach 2010-2013, wg standardu siły nabywczej (PPS). Podkreślmy, że dane oznaczają relację do średniej europejskiej (a nie bezwzględny wzrost lub spadek PKB i SIS) i są posortowane według kolumny spożycia skorygowanego w 2013 r.

Kraje spoza Unii Europejskiej zaznaczone są jasnooliwkowym wypełnieniem, Polska jasnoniebieskim.

	Produkt krajowy brutto				Spożycie indywidualne skorygowane
Kraj	2010	2011	2012	2013	2010	2011	2012	2013
Norwegia	180	185	194	191	134	133	137	139
Luksemburg	262	265	263	264	139	137	138	138
Szwajcaria	152	154	158	158	127	127	129	130
Niemcy	120	123	123	124	119	122	123	125
Austria	128	126	130	129	118	119	119	119
Szwecja	123	125	126	127	114	115	116	118
Dania	128	125	126	125	116	113	114	115
Belgia	120	120	120	119	112	113	113	114
Finlandia	114	116	115	112	111	114	116	114
Francja	109	109	109	108	114	114	114	113
Wielka Brytania	108	105	105	106	115	112	112	113
Islandia	114	114	115	116	109	111	114	113
Holandia	130	129	127	127	113	112	111	108
EA-18	108	108	108	108	107	107	107	108
UE-28	100	100	100	100	100	100	100	100
Irlandia	128	128	129	126	102	99	98	97
Włochy	103	101	100	98	105	103	100	97
Cypr	97	93	91	86	99	99	97	92
Hiszpania	99	96	96	95	94	92	91	91
Malta	87	86	86	87	84	84	84	83
Grecja	89	81	76	75	99	94	86	82
Litwa	62	67	72	74	66	71	75	78
Słowenia	84	84	94	93	80	82	79	77
Portugalia	80	77	76	75	83	80	77	76
Polska	63	65	67	68	68	70	73	74
Słowacja	74	75	76	76	73	73	73	73
Czechy	81	81	81	80	72	71	72	72
Łotwa	55	60	64	67	55	59	63	67
Estonia	64	69	71	72	47	59	62	63
Węgry	66	67	67	67	62	63	63	63
Chorwacja	60	60	61	61	58	59	60	61
Turcja	50	53	54	55	54	59	59	60
Rumunia	61	51	53	54	51	51	53	54
Czarnogóra	42	42	41	42	52	53	52	52
Bułgaria	44	46	47	47	44	47	51	49
Serbia	35	36	35	36	43	44	44	43
Macedonia	36	36	35	35	41	41	40	41
Albania	26	29	29	29	36	36	37	38

Źródło danych: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/statistics_explained/index.php/GDP_per_capita,_consumption_per_capita_and_price_level_indices

Państwo i daniny - nowe dane dla UE

Relacja danin do PKB to jeden z ważniejszych wskaźników modelu cywilizacyjnego. Najnowsze dane na temat tax-to-GDP ratio opublikował właśnie Eurostat. Daniny to po pierwsze podatki, po drugie obowiązkowe składki (emerytalne, zdrowotne).

Na podstawie danych sporządziłem wykres i uporządkowałem słupki od największego do najmniejszego. Polska jest zaznaczona na czerwono, dwa kraje spoza UE na beżowo, UE i EA na zielono, kraje unijne na niebiesko. Jesteśmy dość nisko w tym rankingu, to znaczy mamy relatywnie niskie obciążenie. Ale co istotne, wysoki lub niski udział danin w PKB, wysoka lub niska pozycja w rankingu, nie znaczy wcale, że to dobrze lub źle. Dopiero po ustaleniu potrzeb możemy stwierdzić, że mamy za małe, za duże lub też odpowiednie obciążenie. Kłania się spór liberałów z socjalistami, zakres zaspokajania potrzeb przez państwo, rozdział zadań między konsumpcje prywatną i publiczną.

Tabela:

Kraj	2002	2011	2012
Dania	47,9	47,7	48,1
Belgia	45,2	44,2	45,4
Francja	43,3	43,7	45,0
Szwecja	47,5	44,4	44,2
Finlandia	44,7	43,7	44,1
Włochy	40,5	42,4	44,0
Austria	43,6	42,2	43,1
Norwegia	43,1	42,7	42,2
EA18	39,5	39,5	40,4
EU28	38,8	38,8	39,4
Luksemburg	39,3	38,2	39,3
Węgry	38,0	37,3	39,2
Germany	38,9	38,5	39,1
Holandia	37,7	38,6	39,0
Słowenia	37,8	37,2	37,6
Islandia	35,2	35,9	36,8
Chorwacja	37,9	35,3	35,7
Wlk. Brytania	34,8	35,8	35,4
Cypr	30,9	35,3	35,3
Czechy	34,6	34,6	35,0
Grecja	33,7	32,4	33,7
Malta	30,0	33,0	33,6
Estonia	31,0	32,3	32,5
Hiszpania	34,1	31,8	32,5
Polska	32,7	32,3	32,5
Portugalia	31,4	33,2	32,4
Irlandia	28,3	28,2	28,7
Rumunia	28,1	28,4	28,3
Słowacja	33,0	28,6	28,3
Bułgaria	28,5	27,3	27,9
Łotwa	28,6	27,6	27,9
Litwa	29,1	27,4	27,2

I wykres:

Źródło danych: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_PUBLIC/2-16062014-BP/EN/2-16062014-BP-EN.PDF

Zwróćcie w nim uwagę, że nasze podatki od pracy są znacznie wyższe niż od kapitału.